Bez pożegnania. Dzieje Związku Krakowian w Izraelu

Z recenzji: Znaczenie tej wyjątkowej książki polega na tym, że zawiera kompleksową analizę działalności Związku Krakowian w Izraelu. W historię tej organizacji wpisali się ludzie, którzy w ciągu ostatnich niespełna stu lat opuścili swe rodzinne miasto Kraków i zamieszkali najpierw w Ziemi Izraela, a później w niepodległym już Izraelu. Związek powstał w 1925 roku, wraz z pierwszymi falami pionierów docierających z Krakowa do Izraela i istnieje do dnia dzisiejszego. Po Holokauście w Izraelu działała bardzo duża liczba „Landmanschaftes”, które nawiązywały do tradycji miast i regionów w Polsce, także w jej dawnych granicach. W książce wydanej w 1961 roku przez Związek Imigrantów Polskich w Izraelu widnieje ponad sto tego typu organizacji, z których większość opublikowała książki „Jizkor” zawierające świadectwa społeczności żydowskiej, która była tam przed wojną. Tylko kilka z tych organizacji działa do tej pory. To fenomen – ponad siedemdziesiąt lat po powstaniu Izraela Związek Krakowian wciąż jest tutaj bardzo aktywny. Obecnie należy do niego drugie i trzecie pokolenie potomków ocalałych z Holokaustu i wszyscy wspólnie pracują nad pamięcią i pielęgnowaniem kwitnącego życia społeczności żydowskiej w Krakowie przed II wojną światową.

Prof. Nitza Davidovitch

W historii członków Związku fascynującą jest nieustanna obecność wspomnień i emocji związanych z Krakowem, zarówno w pierwszym pokoleniu – tych, którzy z Krakowa wyemigrowali, jak i w drugim oraz trzecim pokoleniu – ich dzieci i wnuków. Dla polskiego czytelnika zaskoczeniem może być przenoszenie na grunt izraelski pewnych tradycji, historii oraz upamiętnienia tego, co wiązało się z Krakowem, a szerzej – Polską. Publikacja Bez pożegnania. Związek Krakowian w Izraelu może stanowić także pierwszy krok do odkrywania dziedzictwa polskiego i polskich Żydów w Izraelu, przywoływane materiały, książki, prasa i dokumenty z pewnością staną się bardzo użyteczną wskazówką. Patrząc na zaangażowanie Związku Krakowian w Izraelu we wsparcie badań naukowych i inicjatyw upamiętniających historię nie ma wątpliwości, że prace nad kolejnymi lukami w historii będą sukcesywnie postępować w najbliższych latach.

Dr Edyta Gawron